Onderzoek naar welbevinden ten tijde van Corona

Onderzoek is uitgevoerd in juli 2020

Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) heeft onderzoek gedaan naar het welbevinden van verschillende groepen tijdens en kort na de lockdown als gevolg van Corona. Het onderzoek is uitgevoerd in de maand juli: een vakantiemaand, een periode dat een aantal beperkende maatregelen al versoepeld waren en er relatief weinig besmettingen en ziekenhuisopnamen waren. Tweeduizend panelleden van zestien jaar of ouder zijn ondervraagd. Het onderzoek zal worden herhaald in oktober van dit jaar.

Naar aanleiding van dit onderzoek heeft het SCP op 10 september 2020 het rapport Welbevinden ten tijde van Corona gepubliceerd. In het rapport worden meerdere aspecten van het welbevinden van mensen belicht: de tevredenheid met het leven, de ervaren gezondheid, het psychisch welbevinden en gevoelens van eenzaamheid.

Aangezien in voorgaande jaren dit onderzoek op een vergelijkbare wijze is uitgevoerd, was het mogelijk om de resultaten te vergelijken.

Ondanks Corona is uitkomst tevredenheid met het leven positief

In juli 2020 waardeerden de ondervraagden de tevredenheid met het leven met een 7,3. Dit is gelijk aan 2019 en een fractie lager dan in de periode 2015-2018.
Het SCP denkt dat het mogelijk is dat de versoepeling van de maatregelen in juli ten opzichte van de eerdere maanden voor opluchting heeft gezorgd, wat positief doorgewerkt heeft in de tevredenheid met het leven.

Psychisch welbevinden onder druk

Hoewel het wat betreft psychisch welbevinden met de meeste ondervraagden goed gaat, was in juli 2020 het aandeel mensen met een laag psychisch welbevinden 19%. Dat is iets hoger dan in 2019 en alle voorgaande jaren, toen dit aandeel nooit boven de 17% uitkwam.

Gevoelens van eenzaamheid zijn toegenomen

Meer mensen, vooral ouderen (75 jaar en ouder), gaven aan zich eenzaam te voelen dan in 2019. Het ging daarbij vooral om emotionele eenzaamheid (het missen van een hechte, intieme band met een ander). Zij misten het contact met bijvoorbeeld hun kinderen en kleinkinderen. Dat de emotionele eenzaamheid toenam, kan komen doordat mensen meer digitaal en weinig fysiek contact hadden, maar ook door een grotere behoefte aan hecht emotioneel contact ten tijde van een externe dreiging. Het percentage emotioneel eenzamen was in 2019 ongeveer 21%, in 2020 steeg dat naar bijna 29%.

Gevoelens van sociale eenzaamheid (gebrek aan sociale contacten en een betrokken sociaal netwerk) is ten opzichte van 2019 gelijk gebleven (ongeveer 33%). Volgens het SCP was het tijdens de lockdown mogelijk om met anderen in contact te blijven via (video)bellen of andere sociale media.

Jongeren voelden zich, in tegenstelling tot ouderen, minder eenzaam tijdens de coronacrisis. Waarschijnlijk zijn zij meer gewend aan het online contact tijdens de lockdown.

Ervaringen van ondervraagden tijdens de coronaperiode

Een groot deel van de ondervraagden heeft de coronaperiode ervaren als een zware, moeilijke en stressvolle tijd. De onzekerheid over het verloop van de crisis en de zorgen voor de gevolgen voor gezondheid en inkomen werden vaak genoemd. Bij een deel van de ondervraagden uitte de onzekerheid zich in neerslachtigheid, depressiviteit, overspannenheid, vermoeidheid, angst of een beklemmend gevoel. Er waren ook lichtpuntjes: de saamhorigheid nam toe en mensen hadden meer rust, omdat ze meer thuis waren.

Ervaringen Psychologen Amsterdam

Ook in onze praktijk zien we de gevolgen van de coronacrisis. We zien een toename in aanmeldingen van cliënten die klachten hebben die een gevolg zijn van Corona, zoals depressie, angsten, slaapproblemen, somberheid en stress.

Bron: Sociaal en Cultureel Planbureau